ΠΕΡΙΛΗΨΗ

                ΤΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

Το 19ο αιώνα εμφανίστηκε η βιομηχανική επανάσταση η οποία οδήγησε στην υιοθέτηση και εφαρμογή της πολιτικής της αγροτικής μεταρρύθμισης στην Ευρώπη. Η κατάτμηση των μεγάλων εκτάσεων γης σε μικρότερες καλλιεργήσιμες εκτάσεις ήταν και στόχος της ελληνικής διοίκησης ακόμη και κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης. Στην Ελλάδα δεν υπήρξαν συγκρούσεις στο χώρο της έγγειας ιδιοκτησίας ως το 1881 που στη χώρα ενσωματώθηκε η Θεσσαλία. Στη Θεσσαλία τα τσιφλίκια τα αγόρασαν πλούσιοι Έλληνες του εξωτερικού όπου διατήρησαν το θεσμό των κολλίγων και εφάρμοσαν κερδοσκοπική πολιτική στην καλλιέργεια του σιταριού. Η τακτική τους οδήγησε σε συγκρούσεις με κυριότερη εκείνη στο ΚΙΛΕΛΕΡ το 1910 παρά τη νομοθεσία του 1907 αναφορικά με τις απαλλοτριώσεις γης. Το αγροτικό ζήτημα έγινε δυσκολότερο να επιλυθεί μετά τους βαλκανικούς πολέμους. Το σημαντικό βήμα για την επίλυση του το έκανε ο Ελ. Βενιζέλος το 1917 στη Θεσσαλονίκη όπου ψήφισε σειρά από νόμους για τις απαλλοτριώσεις γης. Είχε δύο στόχους α να ενισχυθούν τα Βόρεια σύνορα της χώρας από Έλληνες ακτήμονες β να αποκτήσουν καλλιεργήσιμη γη οι Έλληνες ακτήμονες. Συνολικά το 40% της καλλιεργήσιμης γης στην Ελλάδα μοιράστηκε σε ακτήμονες. Οι μικροί και μεσαίοι ιδιοκτήτες γης όμως έπεφταν συχνά θύματα των εμπόρων, με συνέπεια να ιδρυθούν οργανισμοί για την προστασία τους όπως η Αγροτική Τράπεζα. Στην Ελλάδα το αγροτικό ζήτημα δεν γνώρισε τις συγκρούσεις και τις εντάσεις που υπήρξαν σε άλλα βαλκανικά η Ευρωπαϊκά κράτη.